Maksyma cesarza Augusta „festina lente” (śpiesz się powoli – nie działaj pochopnie) idealnie odnajduje się w kwestii ochrony prawnej nazwy domeny internetowej. Kiedyś przecież nadchodzi ten moment w życiu firmy, gdy pojawia się konieczność uzyskania ochrony prawnej nazwy.
Powyższe zdanie jest lekko uszczypliwe. Kieruję je wprost do przedsiębiorców z długim stażem rynkowym, którzy jeszcze dotąd nie zadbali o ochronę swojej marki. Jeśli jesteś jednym z nich, to czy masz świadomość, że nawet dobrze prowadzony biznes może nieoczekiwanie trafić na przeszkodę w postaci… pisma procesowego o naruszenie praw do cudzej marki?
W tej chwili nie wnikajmy czy takie pismo (wywołujące kołatanie serca) nakazuje zaprzestania używania Twojej (przecież) nazwy lub o zgrozo domaga się odszkodowania.
Skupmy się na tym, jak samodzielnie zarejestrować nazwę swojej firmy w Urzędzie Patentowym Rzeczpospolitej Polskiej (UP RP). Artykuł adresuję przede wszystkim do przedsiębiorców świadomie lub nieświadomie omijających tę czynność. Zakładam, że celowe ignorowanie wagi ochrony prawnej nazwy lub logo jest dla nich akceptowalnym ryzykiem biznesowym. Przypuszczam jednak, że wyobrażenie o wysokich kosztach rejestracji i skomplikowanym procesie administracyjnym powodują zaniechanie tej czynności, lub co najmniej odwlekanie jej do „najbliższej przyszłości”.
Przydatną wiedzę o korzyściach z posiadania chronionej prawnie domeny internetowej przyswoisz z artykułu rzecznika patentowego Mikołaja Lecha Zastrzeżenie domeny internetowej w Urzędzie Patentowym. Warto to zrobić?
Rzecznik patentowy również pomoże
Kiedyś nadchodzi ten moment w życiu firmy, gdy pojawił się zamiar uzyskania ochrony prawnej nazwy domeny internetowej. Wspaniale, że pojawiła się chęć i świadomość wagi tego zadania. Z całą pewnością pojawia się pytanie: jak to wykonać?. Otóż są dwie drogi postępowania w procedurze rejestracji znaku towarowego.
Pierwsza, najczęściej stosowana realizowana jest przez rzecznika patentowego (kancelarię patentową). Rzecznik patentowy uzyskuje od przedsiębiorcy pełnomocnictwo do przeprowadzenia czynności w Urzędzie Patentowym RP, czyli do dokonania zgłoszenia znaku towarowego oraz utrzymywania jego ochrony.
Jest to oczywiście najbardziej wygodna sytuacja, w której kompetentna osoba wykonuje to, co do niej należy. Samo zgłoszenie (wypełnienie formalności) nie jest wszystkim. Rzecznik patentowy przed podaniem o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy sprawdzi szanse rejestracji poprzez ocenę zdolności rejestrowej. Dzięki temu ogranicza się ryzyko odmowy przez urząd patentowy i tym samym zmarnowania czasu i wpłaconej kwoty.
Co więcej, takie badanie pozwoli Ci uniknąć ewentualnych sporów z konkurencją. Jeżeli okaże się, że ktoś ma już zastrzeżoną podobną nazwę, to wchodząc na rynek, złamiesz prawo. Fakt, że skutecznie zastrzegłeś (-aś) znak towarowy nie jest okolicznością łagodzącą. Nadal możesz zostać pozwany. Aby tego uniknąć, warto zlecić analizę prawną marki rzecznikowi patentowemu.
Rzecznik patentowym na dobre i na złe
Gdy procedura rejestracji znaku towarowego uzyska pozytywne zakończenie, rola rzecznika patentowego się nie kończy. Jeśli uzyskujesz krajową ochronę np. na nazwę domeny internetowej na 10 lat, to posiadasz monopol prawny, na terenie całej Polski (w wybranym obszarze towarów lub usług). Przez dekadę Twój rzecznik patentowy jest w pewnym sensie opiekunem Twojego znaku towarowego. Monitoruje nowe zgłoszenia znaków towarowych w krajowym UP RP oraz europejskim EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej), które są lub mogą być podobne do Twojej nazwy. Jeśli są bardzo podobne, Twój rzecznik patentowy ma prawo wnieść sprzeciw i tym samym blokować ich rejestrację.
Jest to niedoceniana i mniej znana, rola rzecznika patentowego, który w obszarze prawnym dba o dobre imię przedsiębiorcy. Dla przykładu przeczytaj spór o znak towarowy VITUS vs. VIVUS.EU.
Zrób to sam
Drugim sposobem postępowania w procedurze rejestracji znaku towarowego jest samodzielne wykonanie tego zadania.
Nie ma co ukrywać, są pewne procedury administracyjne, które wywołują strach przed ich samodzielnym przeprowadzeniem. Podanie o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy jest w pewnym sensie incydentalnym wydarzeniem w historii działalności firmy. To nie to samo co „życiowe” sprawy jak na przykład założenie nowego konta bankowego, ponowny wniosek o 800+ w systemie Emp@tia, czy aktualizacja danych w dowodzie osobistym w usłudze mObywatel.
W bazie Urzędu Patentowego widuję wiele znaków samodzielnie zarejestrowanych przez osoby fizyczne, bądź przez przedsiębiorców, właśnie bez pośrednictwa rzecznika patentowego. Poradzili sobie z tym zadaniem. Wierzę, że dzięki poniższej instrukcji i Ty bez problemu przystąpisz do grona szczęśliwych osób posiadających świadectwo ochronne na swoją nazwę czy też na nazwę domeny internetowej.
Przedstawię Ci procedurę składania wniosku online. Na końcu artykułu wyjaśniam, dlaczego polecam wypełnić podanie online zamiast wersji papierowej.
Jak złożyć wniosek do Urzędu Patentowego?
Przygoda z rejestracją nazwy zaczyna się od strony internetowej Urzędu Patentowego RP https://uprp.gov.pl, a dokładniej w sekcji Znaki towarowe.
- Zacznij od wejścia do zakładki Dokumentacja zgłoszeniowa > Podanie.
- Zaloguj się do Platformy Usług Elektronicznych Urzędu Patentowego. Konieczne jest założenie konta poprzez podanie swoich danych: imię i nazwisko, adres e-mail.
- Drugim etapem jest rozszerzenie konta z poziomu Użytkownika podstawowego w Konto zaawansowane. Zrobisz to, potwierdzając swoją tożsamości za pomocą Profilu Zaufanego lub Certyfikatu Kwalifikowanego.
- Jeśli się zgubiłeś (-aś) kliknij ponownie na polecenie „Wypełnij formularz online i zgłoś online – w zależności od zgłaszanego przedmiotu ochrony” w sekcji Podanie.
- Bingo, znajdujesz się w formularzu online „Podanie o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy”.
- Jak pewnie widzisz, do wypełnienia jest 13 sekcji formularza:
- nasz znak,
- typ prawa ochronnego,
- zgłaszający,
- pełnomocnik,
- znak towarowy,
- wykaz towarów i usług,
- pierwszeństwo z wcześniejszego zgłoszenia,
- pierwszeństwo z wystawy,
- adres do korespondencji,
- dodatkowy adres do korespondencji,
- inne oświadczenia i wnioski,
- załączniki,
- pouczenia.
Jeśli obawiasz się, że czeka Cię sporo pracy do wykonania, pocieszę Cię, wypełnienie formularza jest łatwe. Warto wspomagać się słownikiem oraz sekcją dokumentacji zgłoszeniowej, które wyjaśniają poszczególne pojęcia i pola do wypełnienia.
Pola formularza — wyjaśnienia
Pomogę Ci wypełnić istotne i najbardziej sporne pola formularza.
- Sekcja Nasz znak wpisz np. swoją własną sygnaturę pisma wychodzącego.
- Sekcja Typ prawa ochronnego, wybierz „Znak towarowy indywidualny”. Różnice między nimi wyjaśnia podstrona Określenie znaku towarowego, polecam zapoznać się z nią.
- Sekcja Zgłaszający, do wyboru masz Osobę fizyczną, Osobę prawną lub Spółkę cywilną.
- Skoro wnosisz samodzielnie podanie o rejestrację, nie ustanawiasz Pełnomocnika.
- Jedną z ważniejszych pozycji jest sekcja Znak towarowy. Do wyboru są trzy opcje. Najsilniejsza ochrona jest na Znak słowny, najsłabsza na Znak graficzny, pośrednią, pewien konsensus – Znak słowno-graficzny.
Różnice między znakiem słownym, słowno-graficznym i graficznym są istotne w kontekście ochrony prawnej. Dużo wskazówek na ten temat uzyskasz w artykule rzecznika patentowego Mikołaja Lecha „Co lepiej zastrzec w Urzędzie Patentowym: znak towarowy słowny czy słowno-graficzny?”.
W sekcji Warstwa słowna wpisz tę nazwę, którą zamierzasz chronić. Jeśli wybierasz opcję Znak słowno-graficzny pojawią się dodatkowe pola:
- reprezentacja znaku — wgraj plik zawierający logo,
- kolorystyka znaku – wpisz kolory zawarte w logo,
- transliteracja – wypełnij tylko, gdy w nazwie użyte są inne litery niż alfabet łaciński lub cyfry inne niż arabskie, lub rzymskie,
- warstwa słowna – to tutaj wpiszesz tę właściwą nazwę,
- opis znaku – to pole może sprawiać problemy. Swoimi słowami napisz, jak wygląda logo, jakie graficzne elementy zawiera, co ono przedstawia, jak należy je interpretować.
Wykaz towarów i usług
13. Kolejnym wyzwaniem jest sekcja Wykaz towarów i usług. Mówiąc inaczej, tutaj wykazujesz jakie towary (produkty) i/ lub usługi objęte będą twoją marką. Domyślam się, że w tej sekcji może czekać Cię duże wyzwanie wybrania odpowiedniego wykazu towarów i usług. Pierwszym sposobem, myślę, że najtrudniejszym jest ręczne wyszukanie właściwych terminów. W formularzu on-line łatwo wybierzesz dany zakres klas towarowych. Pomocna będzie strona zawierająca opis wyjaśniająca zawartość każdej klasy — trzymaj wykaz klas wraz z uwagami wyjaśniającymi.
Drugim i najbardziej praktycznym sposobem jest podpatrywanie. Co mam na myśli? Sprawdź w bazie urzędu patentowego rejestracje znaków towarowych marek/ firm, z którymi konkurujesz, pochodzących z twojej kategorii. Zobaczysz w nich wykaz towarów i usług, w których są one chronione. Masz to, co w tej chwili potrzebujesz. Wystarczy teraz wybrać te towary i usługi, które są adekwatne dla twojej działalności w kontekście ochrony prawnej.
14. W podaniu widnieją dwie, dość enigmatyczne sekcje:
- Pierwszeństwo z wcześniejszego zgłoszenia,
- Pierwszeństwo z wystawy.
Opis tego pojęcia zawiera podstrona Pierwszeństwo. I jak to w prawniczym żargonie bywa, nie tak łatwo zrozumieć sens tego terminu. Pierwszeństwo… dotyka „problemu”, gdy przykładowo podczas targów prezentujesz prototyp produktu zawierający nazwę, logo marki. Oznacza to, że uczestnicy targów jako pierwsi poznali tę nazwę. W tym wypadku należy podać datę i miejsce tego wydarzenia.
15. Pozostałe sekcje związane z adresem do korespondencji i załącznikami są łatwe do wypełnienia i nie powinieneś mieć z nimi problemu.
Ile kosztuje rejestracja nazwy domeny internetowej?
Koniecznie pamiętaj o obligatoryjnych opłatach, które „powinny być uiszczone równocześnie z wniesieniem podania”. Aktualny cennik zawiera strona Opłaty zgłoszeniowe.
Przeczytaj artykuł na naszym blogu, na temat opłat: Ile kosztuje rejestracja nazwy w urzędzie patentowym? W nim dowiesz się jak wyliczyć koszt rejestracji nazwy domeny w krajowym i unijnym urzędzie patentowym oraz jak zaoszczędzić na opłatach.
Adam Słodowy byłby dumny
Czy to koniec przygody z Urzędem Patentowym RP? Ależ skąd. Masz za sobą dopiero pierwszy etap. Zgłoszenie znaku towarowego jest początkiem administracyjnej drogi trwającej kilka miesięcy. W trakcie tego czasu następują po sobie kolejne etapy:
- badanie przez eksperta urzędu patentowego przesłanek bezwzględnych i ewentualne zawiadomienie o znakach kolizyjnych,
- opublikowanie zgłoszenia w Biuletynie Urzędu Patentowego,
- 3 miesiące oczekiwania na wniesienie sprzeciwu/ów przez osoby fizyczne i firmy uznające, że twój znak towarowy narusza ich prawo ochronne np. wspomniany wcześniej sprzeciw Vitusa przeciw rejestracji nazwy Vitus lub kwestia posiadania znaku towarowego oraz domeny internetowej,
- decyzja o udzieleniu prawa ochronnego (w przypadku braku skutecznego wniesienia sprzeciwu),
- uiszczenie opłaty za dziesięcioletni okres ochrony,
- wydanie świadectwa ochronnego.
Ile czeka się na wydanie decyzji o rejestracji?
Droga do uzyskania prawa ochronnego na swoją nazwę wydaje się kręta i wyboista. Około 5 miesięcy to minimum oczekiwania na pozytywny koniec tej przygody z urzędem patentowym.
Dlatego rekomenduję wypełnienie podania-zgłoszenia w formie online. Idąc krok po kroku, dojdziesz do ostatniej sekcji, zarazem poznasz finalne koszty rejestracji, które od razu, należy uiścić.
Samodzielnie czy z rzecznikiem patentowym?
Domyślam, że samodzielny wybór klas towarowych, właściwe wykonanie opisu znaku w podaniu mogą być wyzwaniem dla przysłowiowego Kowalskiego.
Jeszcze większym wyzwaniem jest decyzja o wyborze formy ochrony pomiędzy znakiem słownym, słowno-graficznym lub graficznym. Aby uniknąć odrzucenia wniosku (już na etapie badania przez eksperta) lub sporu w procedurze złożenia sprzeciwu konieczne sprawdź kolizyjność swojej nazwy w bazie urzędu patentowego.
Badanie wykonaj nie tylko w bazie Urzędu Patentowego RP. Koniecznie sprawdź bazę unijnych znaków w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej EUIPO. To nic, że chcesz chronić swój znak tylko w Polsce, to nic, że składasz podanie o ochronę krajową. Nadrzędną moc sprawczą posiadają znaki unijne. Oznacza to, że właściciele znaków unijnych mają prawo wnieść sprzeciw, jeśli uznają, że twoja nazwa jest kolizyjna względem nich.
Jeśli badanie zdolności rejestrowej wydaje się zbyt eksperckim zadaniem, skorzystaj z pomocy rzecznika patentowego. Jest to standardowa usługa każdego reprezentanta tej dziedziny prawa. Możesz również skorzystać z jego pomocy przy rejestracji znaku towarowego.
Jeśli dojdziesz do momentu współpracy z rzecznikiem patentowym, wróć do punktu pierwszego tego wpisu. Zgadza się, od tego jest rzecznik patentowy, który chętnie od razu Ci pomoże. Ba, będzie działał w Twoim interesie przez kolejne 10 lat trwania okresu ochronnego znaku.
Czy wiesz zatem jak przystąpić do działania, do rozpoczęcia procedury rejestracji znaku towarowego?
Właściciel agencji namingowej do szybkich i trudnych zadań Syllabuzz.pl. Pracuje do skutku, aż do wykreowania kozackiej nazwy. Zajmuje się Namingiem, Renamingiem i Rebrandingiem. Uważa, że warto posiadać ciekawą, ponadczasową nazwę, taką która dożyje matuzalemowego wieku.
